Birçok insanın eskisi gibi odaklanamamaktan şikayet ettiğini fark ettim. Bir kitabı bitirmek, toplantı sırasında dikkatini vermek veya film izlemek sanki eskisinden daha zor.
Geçen haftasonu Oprah Winfrey’in Super Soul podcast’ini dinledim. Podcastte Johann Hari, “Stolen Focus: Why You Can’t Pay Attention and How to Think Deeply Again.” adlı kitabından dikkat dağıtıcı şeyler hakkındaki araştırmasını özetledi.
Söyledikleri bana önemli bir şeyi hatırlattı: “Dikkatiniz dağılmadı. Dikkatiniz büyük bazı güçler tarafından sizden çalındı.”
Podcast’te Hari, her seferinde yalnız bir hedefe odaklanmayı önerdi. Bu hedefin anlamlı olmasının yanı sıra, konfor alanınızın da dışında olması gerekiyor.
Ortalama bir üniversite öğrencisi her 65 saniyede bir görev değiştiriyor.
—Johann Hari, Stolen Focus
Johann Hari dört hedef türü tanımladı. (Dil öğreniminizi tekrar rayına oturtmak için bunları ilham kaynağı olarak kullanabilirsiniz.)
Sahne Işığı Hedefleri
Sahne ışığı hedefleri acil hedeflerdir. Hemen yapmanız gereken görevleri buna örnek verebiliriz. Eğer sahne ışığını bu görevlerin üzerine çevirmezseniz, dikkatiniz dağılacaktır.
Diyelim ki şu an bir e-posta yazmak ya da test çözmek gibi bir göreviniz var. Böyle bir görevi ön plana çıkarmazsanız, daha eğlenceli bir şey gelip dikkatinizi dağıtacak.
Örneğin geçen hafta eşim kendisi için bir şeylerin çıktısını almamı istedi. Yukarı ofisime çıktım, bilgisayarımı açtım ve bir öğrencimden gelen bir mesaj fark ettim. Mesajı yanıtladım ve ardından LinkedIn’e göz atmaya başladım. Sonra telefonumu kapattım ve kirli sepetini alıp aşağı indim.
“Söylediğim çıktıyı aldın mı hayatım?”
“Aha! Unuttum… Şu çamaşırları makineye atabilir misin?”
Açıkçası, acil görevler söz konusu olduğunda dikkat dağıtıcı şeyleri ortadan kaldırmak için ekstra çaba harcamam gerekiyor. Ayrıca, tamamlanması gereken diğer acil görevler için de dikkatimi toplamak için uğraşmam gerekiyor.
Challenge: Mesela dil öğrenme hedefiniz için İngilizce bir haberi dikkatiniz dağılmadan okumanız lazım. “Sonuna kadar okumadan kalkmak yok!” diyerek kendinizi zorlayın.
Gün Işığı Hedefleri
Hari, gün ışığı hedeflerini, hedeflerinizin ne olduğunun farkında olma becerisi olarak tanımladı.
Hedeflerime öncelik vermenin en sevdiğim yollarından biri Jennifer Louden’in Ocaktaki Tencere metaforudur.
Her hafta ajandama bir set üstü ocak çizerim – farklı boyutlarda beş daire. Dairelerin içine (daha fazla dikkat gerektirenleri büyüterek) o hafta için ana hedeflerimi yazarım. Bunlar, iş hedeflerini, kişisel hedefleri ve yapılması gereken diğer işleri içerir.
Challenge: Bu hafta için dil öğrenme hedefleriniz neler? (Yukarıdaki ocak metaforunu deneyin)
Yıldız Hedefleri
Yıldız hedefleri, uzun vadeli bir hedeflerdir. Sürekli dikkatimizin dağılmasına izin verirsek, bunların hiçbirini başaramayız.
Her yıl ailemi ve arkadaşlarımı Yılın Kelimesi’ni seçmeye teşvik ediyorum. Yeni Yıl kararlarının aksine, seçtiğimiz kelime yol gösterici bir ışık görevi görüyor.
Challenge: Sahip olduğunuz uzun vadeli dil öğrenme hedefiniz neler? (Konfor alanınızın dışında ve anlamlı olmalı)
Stadyum Işığı Hedefleri
Bu hedefler, toplu veya grup hedefleridir. Bu tür bir hedef, diğer kişilere dikkat etmeyi gerektirir.
Örneğin, çalıştığınız şirketin yol haritaları, hedefleri ve temel performans göstergeleri (KPI’lar) yıllık ve çeyreklik hedefleri doğru yolda tutmak için kullanılır.
Haftada bir bowling için buluşmak veya parkta koşuya çıkmak için üç ayda bir buluşmak gibi arkadaşlarımla ortak hedefler paylaşıyorum.
Ailemle birlikte koyduğumuz bir hedef ise herkesin yemeği bitene kadar masadan kalkılmamasıdır. Bu benim için çok önemli çünkü herkes kendi gününden bir anı paylaşıyor ve birlikte zaman geçirebiliyoruz.
Challenge: Arkadaşlarınızla birlikte koyabileceğiniz ortak bir dil hedefi ne olabilir?
Yazının sonuna geldiniz. Yorumlarda bir tane sahne ışığı hedefinizden ve dikkatinizi en çok dağıtan şeylerden bahsedin 🙂